Araç Değer Kaybı

     I.        Araç Değer Kaybı İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?

Sigorta Şirketinin araç değer kaybı olarak sigorta bedelini ödeme borcunun doğumu için bazı ön koşulların oluşması gerekmektedir. Bunlar;

• Riziko gerçekleşmiş olmalıdır
• Sigorta konusu menfaat, rizikonun gerçekleşmesi sonucunda tamamen veya kısmen zarar görmüş olmalıdır
• Zarar, sigorta süreci içinde meydana gelmelidir
• Sigorta ettiren, sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmiş olmalıdır.

Rizikonun gerçekleşmesinden sonra sigorta şirketine yapılan başvurunun değerlendirilmesi konusunda sigorta ettirenin sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği bu konuda önem arz etmektedir.

Sigortacı tarafından ödenecek tazminat miktarı, hasar miktarı tespit edildikten sonra sigorta genel ve özel şartlarına göre belirlenir. Kural, sigorta konusu menfaatte meydana gelen hasarın tamamen ödenmesi olmakla birlikte, bazı hallerde sigortacı hasarın bir kısmını karşılamakla yükümlü olabilir.

Söz konusu olan hukuki sorun tahkim yoluna gitmekte özellikle önem arz etmektedir. Tahkim yoluna başvuru yapılabilmesi için, sigortacılık yapan kuruluşla uyuşmazlığa düşen kişinin, uyuşmazlığa konu teşkil eden olay ile ilgili olarak sigortacılık yapan kuruluşa gerekli başvuruları yapmış ve talebin kısmen veya tamamen olumsuz sonuçlandığını belgelemiş olması gerekir.

Yukarıda da belirtildiği üzere sigorta ettirenin sigorta bedeline hak kazanabilmesi için yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekmektedir. Buna göre Türk Ticaret Kanununun 1447. Maddesinde belirtildiği üzere sigorta ettiren için bilgi verme ve araştırma yapılmasına izin verme yükümlülüğü getirilmiştir. Buna göre, sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesinden sonra sözleşme uyarınca veya sigortacının istemi üzerine, rizikonun veya tazminatın kapsamının belirlenmesinde gerekli veya sigorta ettirenden beklenebilecek her türlü bil ve belgeyi sigortacıya makul bir süre içinde sağlamak zorundadır.

   II.        Araç Değer Kaybı İçin Sigorta Şirketine Gönderilmesi Gereken Belgeler Nelerdir?

Araç değer kaybı için sigorta şirketine gönderilmesi gereken belgeler aşağıda sıralanmıştır.

• Değer Kaybı talep edilen araca ilişkin hasar ekspertiz raporu
• İlgili hasar fotoğrafları
• Anlaşmalı kaza tespit tutanağı
• Zarar gören aracın ruhsat fotokopisi
• Sigortalı araç sürücüsünün sürücü belgesi fotokopisi
• Mağdur banka hesap bilgileri
• Mağdura ait T.C kimlik numarası/vergi numarası
• Sigortalı aracın ruhsat fotokopisi

Yukarıda yazılmış olan belgeler standart olup, hasarın özelliğine göre ekstra belge talep edilebilir.

  III.        Sigorta Şirketine Ne Zaman Bildirim Yapılmalıdır?

Rizikonun gerçekleşmesi, sigorta ettirene iki ayrı yükümlülük getirir. İlk olarak sigorta ettiren, rizikonun gerçekleştiğini bildirmekle yükümlüdür.

İkincisi ise zararı önleme ve azaltmaya yönelik tedbirleri alma yükümlülüğüdür. TTK m 1446/1’e göre, sigorta ettiren, rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren gecikmeksizin sigortacıya bildirmekle yükümlüdür.

Rizikonun gerçekleştiğine ilişkin bildirimin yapılmaması veya geç yapılması, ödenecek tazminatta veya bedelde artışa neden olmuşsa, kusurun ağırlığına göre, tazminattan veya bedelden indirim yoluna gidilir. Ancak, sigortacı rizikonun gerçekleştiğini daha önce fiilen öğrenmişse, tazminattan veya bedelden indirim hakkında yararlanamaz.

Gerekli belgelerin eksiksiz olarak sigorta şirketine gönderilerek bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmiş olması gerekmektedir. Sigorta şirketlerinin başvuru sonrasında cevaplama süresi olan 15 günlük süre, başvurunun tam olarak yapılmaması durumunda başlamamaktadır. Dava yoluna gidildiği takdirde sigorta şirketleri ilk itiraz olarak kendisine başvurunun tam olarak yapılmadığını öne sürmektedirler.

Av. BARAN KARABOĞA