Evlilik Yoluyla Türk Vatandaşlığı

Evlilik yoluyla vatandaşlık 5901 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununda düzenlenmiştir. Kanuna göre yabancı bir kişi bir Türk vatandaşı ile evlenirse ve bu evlilik en az üç yıl boyunca devam ederse Türk vatandaşlığına hak kazanabilir. Yabancının ayrıca kanunda yazılı diğer şartları da sağlaması gerekmektedir.

Evlilik Yoluyla Vatandaşlık Şartları Nelerdir?

1. Yabancının evlilik yoluyla Türk vatandaşlığı kazanabilmesi için öncelikle Türk vatandaşı birisiyle evlenmesi gerekir. Yabancının ve evleneceği eşinin cinsiyeti önem taşımamaktadır. Yabancı kişi erkek, Türk vatandaşı eşi kadın olabileceği gibi tam tersi de olabilir.
2. Evlilik en az üç yıl süreyle devam etmelidir. 3 yıllık sürenin başlangıç tarihi tarafların evlendiği tarihtir.
3. Evlenen kişilerin aile birliği içerisinde yaşaması gerekmektedir. Yani eşler bir aile gibi olmalıdır. Örneğin herhangi bir sebep dolayısıyla formalite icabı yapılmış olan bir evlilikte; yabancı, Türk vatandaşlığını alamayacaktır. Ya da yabancı sadece Türkiye’de yasal olarak ikamet edebilmek için bir Türk vatandaşıyla evlenmişse yabancı yine Türk vatandaşlığını alamayacaktır.
4. Eşler evlilik birliğinin gerektirdiği sorumluluklara uygun davranmalıdır. Burada ölçüt olarak Aile Hukukundaki eşlerin birbirlerine karşı olan sorumlulukları esas alınabilir.
5. Yabancı, kamu düzeni veya güvenliği açısından bir tehdit oluşturmamalıdır. Örneğin yabancının Türkiye’de birden çok suç kaydı varsa; yüz karartıcı bir suç işlemişse, herhangi bir terör örgütüyle bir bağlantısı varsa yabancı yine Türk vatandaşlığına hak kazanamayabilir.

Evlilik Yoluyla Vatandaşlık İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?

1. Yabancı tarafından düzenlenmesi gereken Form Dilekçesi
2. Türk Vatandaşı Eşin Nüfus Kayıt Örneği (E devletten alınabilmektedir)
3. Yabancının Pasaportu veya Hangi Ülkenin Vatandaşıysa Kimlik Bilgilerini Gösterir Belge
4. Yabancının Doğum Belgesi veya Nüfus Kayıt Örneği Benzeri Bir Belge
5. Yabancının İkametgah Belgesi (E Devletten Alınabilir)
6. Yabancının Kesinleşmiş Bir Mahkumiyet Kararı Varsa Karar Örneği
7. Yabancının Maliye Veznesine Yatırmış Olduğu Harç Makbuzu

Evlilik Yoluyla Vatandaşlık Nasıl Alınır?

Yabancı, Türk vatandaşlığına başvurmak için öncelikle sistem üzerinden randevu alacaktır. Randevu gün ve saatinde randevu aldığı ilin Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüğüne gidecek ve yukarıda sayılan belgeleri ibraz edecektir. Belgelerin eksiksiz olması halinde yabancının başvurusu alınacak ve yabancıya bir başvuru numarası verilecektir. Ancak başvuru esnasında yabancının; (i) üç yıllık evlilik süresini henüz doldurmadığı, (ii) vatandaşlık başvurusundan önce evliliğinin sona erdiği, (iii) yabancının tutuklu veya hükümlü olduğu ya da derdest bir ceza davasının olduğu veya (iv) ibraz ettiği evraklardan bir veya daha fazlasının eksik olduğu anlaşılırsa yabancının başvurusu kabul edilmeyecektir.

Yukarıda sayılan durumlardan herhangi birisinin olmaması halinde yabancının vatandaşlık başvurusu kabul edilecek ve yabancıya bir başvuru numarası verilecektir. Ayrıca yabancı hakkında bir dosya düzenlenecek ve yabancı hakkında gerekli tahkikatın yapılması için emniyet müdürlüğüne yazı yazılacaktır.

Emniyet Müdürlüğü yabancı hakkında detaylı bir araştırma yapacaktır. Yabancının eşiyle birlikte yaşayıp yaşamadığı, evliliğin gerçek bir evlilik olup olmadığı, eşlerin birbirini fuhuş gibi bir eylemde aracı olarak kullanıp kullanmadığı, yabancının vatandaş olması halinde kamu düzeni veya güvenliği açısından bir risk oluşturup oluşturmayacağı hakkında araştırma yapılacak ve bununla ilgili bir rapor düzenlenecektir. Uygulamada, kolluk ekipleri yabancının ikamet ettiği eve bizzat gelerek yerinde inceleme yapar. Evin içerisinde eşlerin birlikte yaşayıp yaşamadıklarını, her iki eşin eşyasının evde bulunup bulunmadığını ve evliliğin gerçek bir evlilik olup olmadığı yönünde incelemelerde bulunur. Emniyet, yabancıya ve Türk eşine birbirleri hakkında sorular sorarak da eşlerin birbirleriyle olan ilişkisi hakkında fikir sahibi olabilir. Ayrıca yabancının Türk vatandaşı olması halinde ülkemiz için herhangi bir tehdit oluşturup oluşturmayacağını anlamak için MİT ve Emniyet Genel Müdürlüğünden arşiv araştırması da yaptırılır. Bu durumda yabancının geçmişe doğru bütün kayıtları sistem üzerinden incelenir. Yapılan bütün araştırmalar tamamlandıktan sonra Emniyette dosyayı tekrar il müdürlüğüne iade eder.

Evlilik Yoluyla Vatandaşlık Mülakatı

Dosyayı tekrar alan il müdürlüğü bir komisyon kurarak yabancı kişi ve eşiyle hem birlikte hem de ayrı ayrı bir mülakat yapar ve evliliğin gerçek bir evlilik olup olmadığını anlamak için sorular sorar. Komisyon, mülakat sonrasında görüş ve kanaatini mülakat formunda belirtir ve dosya karar verilmek üzere Bakanlığa gönderilir. Bakanlık yaptığı inceleme sonucundan yabancının Türk vatandaşlığına uygun olduğuna kanaat getirirse başvuru olumlu sonuçlanır ve yabancı Türk vatandaşı olur.

Geçici Koruma Altındaki Yabancılar Evlilik Yoluyla Vatandaşlık Alabilir mi?

Uygulamada geçici koruma altındaki yabancıların geçici koruma kimlik belgesiyle vatandaşlık başvurusunda bulunmasına izin verilmemektedir. Örneğin geçici koruma altındaki Suriyeli bir kişi evlilik yoluyla Türk vatandaşlığı başvurusunda bulunamaz. Burada yapılması gereken; yabancının aile ikamet izni kimliği alıp daha sonra vatandaşlığa başvuruda bulunmasıdır. Yabancının ikamet izni alabilmesi için de Türkiye’ye yasal yollardan gelmiş olması ve pasaport süresinin ikamet süresinden en az 60 gün daha uzun olması gerekmektedir.

Suriyeliler Evlilik Yoluyla Vatandaş Olabilir mi?

Suriyeli bir yabancının Türk vatandaşıyla evlenmesinde herhangi bir yasal engel yoktur. Suriyeli yabancının vatandaşlık başvurusunda bulunabilmesi için ise yukarıda da belirtildiği gibi öncelikle bir ikamet izni alması gerekmektedir. İkamet iznini alan yabancı kanunda yazılı diğer şartları da sağladıktan sonra Türk vatandaşlığı başvurusunda bulunabilir.

Av. BARAN KARABOĞA